9 mitów o sztucznej inteligencji w biznesie
W ostatnich miesiącach do ogólnej świadomości mocno przebiły się narzędzia wykorzystujące sztuczną inteligencję. Stało się to głównie za sprawą popularnego ostatnio ChatGPT czy generatora grafik Midjourney. Niestety, wraz z tym wzrostem zainteresowania pojawia się coraz więcej samozwańczych „ekspertów” (niektórzy żartują, że z prędkością większą niż światło), którzy szerzą nieprawdziwe informacje i powielają mity na temat sztucznej inteligencji (AI). Wiara w te mity może prowadzić do złych decyzji, szkodzić biznesowi i ostatecznie zniechęcać do wdrażania narzędzi opartych na AI.
Przyjrzyjmy się więc najpopularniejszym mitom dotyczącym sztucznej inteligencji i postarajmy się odpowiedzieć na pytania, czy AI pozbawi nas miejsc pracy, czy może magicznie rozwiąże wszystkie nasze problemy?
MIT 1 / AI natychmiast rozwiąże wszystkie problemy
Osiągnięcia sztucznej inteligencji robią wrażenie, ale należy pamiętać, że to nie są magiczne narzędzia, które błyskawicznie rozwiązują wszystkie problemy. Trzeba też mieć na uwadze, że narzędzia, którymi obecnie dysponujemy, nie są tzw. silną sztuczną inteligencją, czyli posiadającą wszystkie atrybuty umysłu ludzkiego.
Modele AI, których używamy, dzisiaj są przeznaczone do realizacji konkretnych zadań. W biznesie może to być na przykład prognozowanie sprzedaży czy rekomendowanie produktów użytkownikom. Skuteczność tych modeli zależy oczywiście od danych, na których są trenowane. Warto też pamiętać, że wdrożenie zaawansowanych rozwiązań opartych o data science i sztuczną inteligencję to proces bardziej złożony, niż mogłoby się wydawać. Należy odpowiednio zebrać i przygotować dane, zdefiniować problem biznesowy, opracować modele, ocenić, czy spełniają założenia i – jeśli tak – wdrożyć je.
WNIOSEK: Projekty oparte o AI i data science mają wiele wspólnego z projektami naukowymi. Jest w nich dużo eksperymentowania i testowania hipotez.
MIT 2 / AI zastąpi ludzi w pracy
Historia dowodzi, że technologia faktycznie zastępowała ludzi w pewnych sektorach, jednocześnie generując nowe miejsca pracy. Koparki zabrały pracę robotnikom z łopatami, a pralki zlikwidowały zawód praczki. Czy jednak tęsknimy za tymi zawodami?
Pomimo obaw, że sztuczna inteligencja pozbawi ludzi pracy, przewidujemy, że w ciągu najbliższych kilku do kilkunastu lat narzędzia te będą raczej partnerem i wsparciem dla ludzi w wykonywaniu żmudnych, rutynowych zadań. Nawet 25% obecnych zadań na rynku pracy może być zautomatyzowana przez AI. Dzięki temu pracownicy będą mogli skupić się na ważniejszych działaniach oraz zwiększyć produktywność i efektywność. Część osób oczywiście nie uniknie konieczności przekwalifikowania się lub zdobycia dodatkowych kompetencji.
WNIOSEK: AI to kolejny element rozwoju technologicznego, który zmienia strukturę rynku pracy, ale celem nie jest całkowite wyeliminowanie pracy wykonywanej przez ludzi.
MIT 3 / AI automatyzuje tylko proste zadania
To prawda, że sztuczna inteligencja automatyzuje rutynowe i proste zadania, ale nie tylko. AI jest z powodzeniem rozwijana, chociażby na polu prawa czy medycyny w celu przeprowadzania analiz i podejmowania złożonych decyzji.
Jednym z przykładów zastosowania AI w medycynie jest diagnozowanie retinopatii cukrzycowej, jednego z powikłań cukrzycy, prowadzącego do utraty wzroku. W 2018 roku amerykański Urząd do Spraw Żywności i Leków (FDA) dopuścił pierwszy system diagnostyczny do wykrywania retinopatii cukrzycowej, dzięki czemu lekarze mogą wykryć chorobę na wczesnym etapie, zaaplikować odpowiednie leczenie i ograniczyć liczbę osób, które stracą wzrok. Tam, gdzie ludzkie oko nie jest w stanie wyłapać wzorców, AI sprawdza się znakomicie.
WNIOSEK: AI może wspierać człowieka również w złożonych procesach i analizach.
MIT 4 / AI zastąpi Twój dział marketingu
Generative Artificial Intelligence (GAI), którego przykładem jest chociażby ChatGPT, robi wielkie postępy w procesowaniu języka naturalnego i generowaniu odpowiedzi. Internet wypełnia się poradnikami dotyczącymi użycia takich narzędzi m.in. w marketingu. I rzeczywiście, AI może przyśpieszyć pracę, pomóc w generowaniu pomysłów czy tworzeniu wstępnych koncepcji treści, które można dopracować. Na tym etapie, nie zastąpi to jednak ekspertów marketingu.
Nie zapominajmy też, że rozwiązania AI opierają się na wytrenowanych modelach, które są tworzone z istniejących już treści, więc materiały przez nie tworzone mogą być powtarzalne i podobne do siebie. Ponadto, jeśli wszyscy będą korzystać z tego samego narzędzia do produkcji treści, to czy wolisz podążać za tłumem, czy może raczej wyróżnić się i stworzyć coś oryginalnego? Podczas korzystania z narzędzi AI wciąż potrzebne jest wsparcie człowieka, który doda treściom marketingowym wyjątkowości i charakteru.
*I tak, w pisanie tego tekstu również zaangażowany był dział marketingu. 😉
WNIOSEK: AI może przyśpieszyć pracę Twojego zespołu oraz wspomóc tworzenie treści, ale wciąż potrzebna jest obecność człowieka, który będzie nadzorować wyniki pracy sztucznej inteligencji i wprowadzać je do strategii marketingowej.
MIT 5 / AI nigdy się nie myli
Chociaż AI może być niezwykle dokładna, jest tylko tak dobra, jak dane, na których jest szkolona. Jeśli dane używane do szkolenia modeli AI mają niewystarczającą ilość informacji lub są niereprezentatywne, wyniki będą mało przydatne i mogą prowadzić do fałszywych wniosków. Widzieliśmy już tego typu sytuacje w amerykańskim systemie sądowniczym czy w postaci rasistowskich botów na Twitterze. A wszystko to z powodu użytych danych.
Należy podchodzić z ostrożnością do wyników generowanych przez sztuczną inteligencję i pamiętać o weryfikowaniu informacji. Widzieliśmy, jak przez ostatnie dwa miesiące internet zalała fala przykładów pokazujących, jak ChatGPT halucynuje lub jak można go przekonać do zmiany zdania, że 2+2 wcale nie równa się 4.
WNIOSEK: Jakość wyników generowanych przez sztuczną inteligencję zależy od jakości danych. Pamiętaj o zasadzie: “śmieci na wejściu, śmieci na wyjściu”.
MIT 6 / AI zastąpi customer service
Mimo że AI może zautomatyzować pewne zadania i oferować wsparcie klientom, nie zastąpi ono w całości człowieka w obszarze obsługi klienta. Sztuczna inteligencja może pomagać klientom, odpowiadając na proste i częste pytania za pośrednictwem chatbotów czy asystentów głosowych. W międzyczasie pracownicy customer service mogą skupić się na bardziej skomplikowanych zapytaniach i problemach.
AI może również analizować informacje o klientach w celu tworzenia spersonalizowanych rekomendacji lub przewidywania potencjalnych problemów. Sztuczna inteligencja nie zastąpi jednak ludzkiego zrozumienia i empatii, w związku z czym bardziej złożone interakcje z klientami w dalszym ciągu pozostają w gestii ludzi.
Ponadto, jak już zaznaczyliśmy — AI nie jest nieomylna. W sytuacji, gdy popełnia błędy, warto mieć człowieka, który może zweryfikować informacje.
WNIOSEK: AI może radzić sobie z rutynowymi pytaniami klientów, ale nadal potrzebna jest ludzka interwencja w przypadku bardziej złożonych kwestii i problemów.
MIT 7 / Modele AI to „czarne skrzynki”, których nie da się zrozumieć
W wielu sytuacjach, zwłaszcza tych mających wpływ na życie ludzkie, istotne jest zrozumienie, dlaczego algorytm podjął daną decyzję. W przypadku spraw finansowych, takich jak udzielanie kredytów, czy medycznych, związanych z diagnozowaniem chorób, proces decyzyjny powinien być przejrzysty. W celu wyjaśnienia działania algorytmów i uniknięcia problemów etycznych można wykorzystać techniki określane jako Explainable AI (XAI).
Jedną z takich metod jest identyfikacja najważniejszych cech lub danych wejściowych, które wpływają na prognozy i decyzje podejmowane przez sztuczną inteligencję. Dzięki temu można zrozumieć, jakie czynniki miały największy wpływ na wynik. Innym sposobem jest wyjaśnienie konkretnych prognoz lub decyzji poprzez analizę zachowania systemu AI w okolicach określonych punktów danych.
WNIOSEK: Algorytmy i modele sztucznej inteligencji mogą być złożone i trudne do zrozumienia, ale wciąż dostępne są metody XAI, które zapewniają większą transparentność.
MIT 8 / Zawsze masz prawa autorskie do wytworów sztucznej inteligencji
Obszar praw autorskich w kontekście wytworów sztucznej inteligencji wciąż rysuje się w odcieniach szarości, a prawo nie nadąża za zmianami technologicznymi. Obecnie przyjmuje się, że tylko utwory stworzone przez człowieka mogą korzystać z ochrony prawnoautorskiej. Nie ma zatem obaw, że prawa autorskie do dzieł generowanych przez sztuczną inteligencję będą przypisywane samej AI, która nie ma podmiotowości prawnej.
Możliwe więc, że wytwory AI, jako nieposiadające autora, nie będą korzystały z ochrony prawnoautorskiej i wejdą do tzw. domeny publicznej. Dzięki temu każdy będzie mógł z nich swobodnie korzystać. Nie można mieć natomiast pewności jak, z perspektywy ochrony praw autorskich, zostanie oceniona relacja między utworami, na których uczy się AI, a treściami, które takie AI generuje. O tym, jak skomplikowana jest to kwestia, świadczą pozwy przeciwko Midjourney czy OpenAI o rzekome naruszenie praw autorskich.
WNIOSEK: Możliwość korzystania z wytworów AI a prawa autorskie do nich, to dwa niezależne i skomplikowane tematy, które w niedługiej przyszłości będą musiały zostać uregulowane. Prawdopodobnie w większości przypadków można korzystać z treści wygenerowanych przez AI, na warunkach określonych przez dostawców ich usług, jednak utwory te wejdą do domeny publicznej i nie będą miały swojego autora w rozumieniu prawa. W przypadku wątpliwości co do Twojej sytuacji warto skonsultować się z prawnikiem.
MIT 9 / Rozwiązania AI są drogie oraz zawsze wymagają pracy programisty
W przypadku rozwiązań AI możemy wyróżnić ogólnodostępne produkty oraz rozwiązania personalizowane, dostosowane dla konkretnej firmy i jej danych.
Produkty ogólnodostępne, takie jak ChatGPT czy Midjourney są proste w obsłudze oraz przystępne cenowo. Mogą być używane przez każdego, bez żadnego przygotowania programistycznego.
Z kolei rozwiązania, które mają opierać się na danych Twojej firmy, wymagają już wiedzy technicznej o tym, jak takie dane przygotować, zbudować na ich podstawie model i wdrożyć go jako część systemu IT w firmie. Takie systemy oparte o AI mają za zadanie zrealizować konkretne cele biznesowe, np. utrzymać optymalne stany magazynowe czy zwiększyć sprzedaż, dzięki systemom rekomendacji.
Programiści mogą przy tym skorzystać z gotowych bibliotek i frameworków, aby niższym kosztem tworzyć rozwiązania oparte o sztuczną inteligencję. Co więcej, usługi AI zbudowane w chmurze oferują elastyczne modele płatności, takie jak pay-as-you-go, co oznacza opłacanie tylko faktycznie używanych zasobów, a to pozwala organizacjom na jeszcze większą elastyczność.
WNIOSEK: Liczba przyjaznych użytkownikom narzędzi opartych o algorytmy sztucznej inteligencji stale rośnie i wiele z nich nie wymaga umiejętności programistycznych. Z kolei do personalizowanych rozwiązań AI dla firm można użyć gotowych komponentów oraz skorzystać z elastycznych modeli płatności.
Sztuczna inteligencja jest tu i teraz
Dzisiaj żadna firma ani pracownik nie może ignorować obecności sztucznej inteligencji. Ta rewolucyjna technologia wprowadza istotne zmiany w strukturze pracy i przedefiniowuje dotychczasowe zasady gry, a my wciąż nie wiemy, co ostatecznie wyniknie z tych przemian. Dla biznesu kluczowe jest zrozumienie sztucznej inteligencji i w jaki sposób działa, aby przygotować firmę na nową rzeczywistość.
